نقدینگی و دلایل رشد آن

در روزهای اخیر نقدهایی در رابطه با میزان افزایش نقدینگی در چند سال اخير مطرح و با مقایسه سال‌های قبل ادعا شده که رشد نقدینگی این سالها وضعیت نامناسب‌تری داشته است. اما نکته مغفول در این بین عدم توجه به استفاده از شاخص صحیح برای مقایسه دوره‌های مختلف است.

اساساً مقایسه دوره‌های مختلف باید مبتنی بر تغییرات نسبی و درصد تغییرات و نه مقدار مطلق افزایش نقدینگی صورت گیرد و استفاده از تغییرات مقادیر مطلق منجر به برداشت غلط می‌شود. با این دید، بررسی میزان تغییرات نقدینگی در دوران سکانداری همتی بر بانک مرکزی و مقایسه آن با دوره بلندمدت بیست ساله نشان می‌دهد در شرایطی که طی سالهای ۱۳۷۹ الی ۱۳۹۸ نقدینگی سالیانه به صورت متوسط به اندازه ۲۷.۶ درصد افزایش یافته است، در بازه دوساله ۹۷ و ۹۸ نیز میانگین رشد نقدینگی ۲۷.۲ درصد بوده است که تفاوت معنی‌داری با روند بلندمدت ندارد.

👌از اوایل سال ۱۳۹۷ کشور تحت شدیدترین تحریم‌های ظالمانه آمریکا قرار داشته و از اواخر سال ۱۳۹۸ نیز شیوع ویروس کرونا شرایط اقتصادی را دشوارتر کرده است. تحریم‌ها که با هدف فروپاشی اقتصادی کشور اعمال شده بود، منجر به کاهش شدید درآمدهای نفتی کشور گردید و دسترسی به درآمدهای ارزی را هم با مشکلات عدیده مواجه کرد. در این شرایط تامین بخشی از کسری بودجه دولت از مسیر منابع ارزی صندوق توسعه ملی با توجه به در دسترس نبودن این ارزها برای بانک مرکزی و انباشت در ترازنامه این نهاد، منجر به افزایش پایه پولی شده است که طبیعتاً اثر خود را بر سایر متغیرهای پولی نظیر نقدینگی نیز نشان می‌دهد.

👈 بنابراین به نظر می‌رسد برخی از انتقادات بدون‌در نظر گرفتن تاثیر تحریم‌ها بر رشد نقدینگی، با واقعیت فاصله دارد و تحریم با توجه به عدم دسترسی کشور به درآمدهای ارزی در افزایش نقدینگی موثر بوده است.

💡مقایسه مقدار مطلق عدد نقدینگی در سال‌های مختلف موجب اشتباه برداشت و تفسیر غلط از روند نقدینگی شده است./ اقتصاد آنلاین